आता होणार इस्रायलच्या मदतीने उत्तर प्रदेशात भाजीपाल्याची लागवड
कृषी लक्ष्मी । ०८ ऑगस्ट २०२२ । उत्तर प्रदेशातील ‘धन का कटोरा’ या नावाने प्रसिद्ध असलेल्या चंदौली जिल्ह्यात आता इस्रायलच्या मदतीने आधुनिक पद्धतीने भाजीपाल्याची लागवड केली जाणार आहे. त्यासाठी येथे इंडो-इस्त्रायली सेंटर ऑफ एक्सलन्स फॉर व्हेजिटेबल्स बांधण्यात येणार आहे. ज्याचा फायदा केवळ चंदौलीच नाही तर मिर्झापूर, गाझीपूर आणि बनारससह अनेक लगतच्या जिल्ह्यांना होईल. या केंद्राच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना भाजीपाल्याचे उत्पादन वाढवण्यासाठी मोठा फायदा होणार आहे. अत्याधुनिक शेती पद्धतीचा वापर करून शेतकऱ्यांना चांगले उत्पादन घेता येणार आहे.
जागतिक स्तरावर कृषी क्षेत्राला चालना देण्यासाठी भाजीपाल्यासह इतर कृषी उत्पादनांची रोपवाटिका तयार केली जाईल. याचा फायदा येथील शेतकर्‍यांना तर होईलच, पण भाजीपाला आणि कृषी क्षेत्रात जिल्ह्याचे नाव जगात होईल. भात आणि गहू उत्पादनात अग्रेसर असलेल्या जिल्ह्याला भाजीपाला उत्पादनातही चांगले बनवता येईल, असा शासनाचा मानस आहे. इस्रायलने देशात अशी अनेक केंद्रे उघडली आहेत. ज्यामध्ये शेतकऱ्यांना आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून भाजीपाला व फळे उत्पादनाबाबत सांगितले व शिकवले जात आहे.
इस्त्रायली तंत्रज्ञानावर आधारित राज्यांमध्ये सेंटर ऑफ एक्सलन्स (CoEs) स्थापन केले जात आहेत. ही उत्कृष्टता केंद्रे फलोत्पादन क्षेत्रातील नवीनतम तंत्रज्ञानाचे प्रात्यक्षिक आणि प्रशिक्षण केंद्र म्हणून काम करतात. ते संरक्षित लागवडीसाठी फळे आणि भाजीपाला लागवड करण्यासाठी लागवड साहित्याचा स्त्रोत म्हणून देखील काम करतात. इंडो-इस्रायल सेंटर ऑफ एक्सलन्स फॉर व्हेजिटेबल्सची स्थापना चांदौली जिल्ह्याच्या तसेच पूर्वांचलच्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावेल. येथे सुधारित भाजीपाल्याची बियाणे आणि रोपे तयार करून शेतकऱ्यांना वितरित केली जातील. शेतकरी स्वतःसाठी उगवलेली रोपे देखील मिळवू शकतात.
उत्तर प्रदेशातील तांदळाची वाटी म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या, चंदौली जिल्ह्याचे हवामान भाज्यांसाठी उत्कृष्ट केंद्र उभारण्यासाठी योग्य आहे. राज्यात 9 कृषी-हवामान झोन आहेत, जे वर्षभर विविध बागायती पिकांच्या लागवडीसाठी अनुकूल आहेत. टोमॅटो, मिरपूड, वांगी, मिरची, काकडी आणि विदेशी भाजीपाला यांचे रोपांचे उत्पादन सेंटर ऑफ एक्सलन्स फॉर व्हेजिटेबलमधील हायटेक क्लायमेट नियंत्रित ग्रीन हाऊसमध्ये प्रस्तावित आहे.
एवढेच नाही तर खुल्या शेतात टोमॅटो, मिरी, वांगी, मिरची, काकडी, बेबी कॉर्न, स्वीट कॉर्न आणि विदेशी भाज्यांची लागवड प्रस्तावित आहे. खुल्या भागात सूक्ष्म सिंचनासोबतच फर्टिगेशन आणि केमिगेशन पद्धतींसह शेतीचे प्रात्यक्षिक-प्रदर्शन केले जाईल. सीपेज आणि स्प्रिंकलर सिंचनचे प्रात्यक्षिक देखील असेल. चंदौलीचे खासदार आणि अवजड उद्योग मंत्री महेंद्र नाथ पांडे, उत्तर प्रदेशचे कृषी मंत्री सूर्य प्रताप शाही आणि फलोत्पादन राज्यमंत्री दिनेश प्रताप सिंह यांच्यासह अनेक लोक या कार्यक्रमात उपस्थित होते.
सोमवारी केंद्रीय कृषी मंत्री नरेंद्र सिंह तोमर यांनी चंदौली येथे इंडो-इस्रायल सेंटर ऑफ एक्सलन्स फॉर व्हेजिटेबलची पायाभरणी केली. इस्रायल अशा केंद्रांच्या माध्यमातून भारतातील कृषी क्षेत्रात मदत करत आहे. शेतकऱ्यांना नवीन तंत्रज्ञानाशी जोडणे. केंद्रीय कृषी मंत्री नरेंद्र सिंह तोमर यांच्या हस्ते व्हर्च्युअल पायाभरणी करण्यात आली. तोमर म्हणाले की, केंद्र आणि राज्य सरकार शेतीच्या उन्नतीसाठी सर्वांगीण प्रयत्न करत आहेत. भविष्यात कृषी क्षेत्र अधिक वेगाने पुढे जाण्यासाठी सुशिक्षित तरुणांनी या दिशेने वळणे गरजेचे आहे.
तोमर यांनी उत्तर प्रदेशातील कृषी क्षेत्राची प्रगती होत असल्याबद्दल आनंद व्यक्त केला. उत्तर प्रदेशने सेंद्रिय आणि नैसर्गिक शेतीतही झपाट्याने प्रगती केली आहे. आशा व्यक्त करताना केंद्रीय कृषिमंत्री म्हणाले की, आगामी काळात यूपी कृषी क्षेत्रात नवा आयाम प्रस्थापित करेल. उत्तर प्रदेश ज्या प्रकारे सांस्कृतिक वारसा आणि ज्ञान-विज्ञानाच्या बाबतीत देशाला मार्गदर्शन करत आहे, त्याच पद्धतीने देशाला कृषी विकासात आणखी पुढे नेणार आहे.
कृषिमंत्री म्हणाले की, चांदौली क्षेत्रासाठी आजचा दिवस ऐतिहासिक आहे. स्वातंत्र्याच्या अमृत महोत्सवाच्या निमित्ताने एक नवा आयाम जोडला जात आहे. हे केंद्र राज्य सरकारच्या प्रयत्नांचे फळ आहे. त्याची स्थापना जिल्ह्याच्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावणार आहे. यासोबतच बिहारच्या सीमेवरील जिल्हे आणि जिल्ह्यांतील कृषी क्षेत्रातही हे एक क्रांतिकारी पाऊल ठरेल. शेतीच्या माध्यमातून प्रगतीच्या अनेक नवीन संधी निर्माण होतील. अत्याधुनिक शेती पद्धतीचा वापर करून शेतकऱ्यांना चांगले उत्पादन घेता येणार आहे.
